खाँचोमा-अभावमा रहेका मानिसलाई सहयोग गर्नुपर्छ भनेर हामीलाई सानैदेखि सिकाइन्छ। तर आचार्य चाणक्यका अनुसार सहयोग गर्नु अघि मानिसहरूको चरित्रको बारेमा जान्नु पर्ने बताएका छन् । मानिस जीवन राम्रो बनाउन जस्तो मिहिनेत गर्न परे पनि पछि पर्दैन । घर परिवारको लागि सबै कुरा, सुखी जीवनमा जोड्छ। तर, यो अवधिमा उनले धेरै गल्तीहरू पनि गर्छन्, जसका कारण उनको जीवन नरकजस्तै हुन्छ । आचार्य चाणक्यले सुखी जीवनका लागि केही उपाय बताउनुभएको छ, यी उपाय वा कुरालाई जीवनमा लागू गरेमा जीवन स्वर्गजस्तै देखिन थाल्छ ।
आचार्य चाणक्यले जीवनमा तीन व्यक्तिबाट टाढा रहन भनेका छन् । यदि यी तीन व्यक्तिलाई जीवनबाट हटाइयो भने, मानिसलाई खुसी हुनबाट कसैले रोक्न सक्दैन। आचार्य चाणक्यले यस्ता तीन व्यक्तिको साथमा रहनुलाई मृत्युको रूपमा वर्णन गरेका छन्। यी तीन व्यक्ति चरित्रहीन महिला, स्वार्थी र सधैँ दु:खी हुने व्यक्ति हुन्।
चरित्रहीन पत्नी
आचार्य चाणक्यको नीति अनुसार घरमा दुष्ट पत्नी भएमा तपाईको सुखमय जीवन मृत्यु जस्तै देखिन थाल्छ । यस्तो नारी बस्ने घर नर्क जस्तै हुन्छ। यस्तो घरमा सधैँ कलह, झगडा हुन्छ, जसले गर्दा मानिसको जीवन बरबाद हुन्छ।
यी मानिसहरूबाट दुरी बनाउनुहोस्
आचार्य चाणक्यका अनुसार सधैँ साना-साना कुरामा दुखी मानिसबाट सधैँ सय कदमको दुरी कायम राख्नुपर्छ । यस्ता मानिसहरु अरुको खुसीलाई घृणा गर्छन् र उनीहरूप्रति नराम्रो भावना पनि राख्छन् । तसर्थ, यदि त्यस्ता व्यक्तिहरूबाट टाढा रहनु भएन भने तपाईको जीवन सधैँ नकारात्मक वातावरणमा जान्छ, किनभने तिनीहरू केवल दुखी भएको नाटक गर्छन्।
आत्ममुग्ध मानिस
आचार्य चाणक्यका अनुसार आत्ममुग्ध वा मूर्खलाई सहयोग गर्नु भनेको आफ्नै खुट्टामा बन्चरो हानेजस्तै हो । यस्ता मानिसहरूले सधैँ तपाईँलाई हराउन खोज्छन्। यी मान्छेहरुको केही भलाइ गरे पनि यी मान्छेहरु घमन्डमा जिउने गर्छन् र तपाईँलाई हरपल तुच्छ नजरले हेर्ने मौका छोड्दैनन्।
