धार्मिक मान्यता अनुसार हरेक शुभ वा मांगलिक कार्य गर्नको लागि शुभ समय निकालिन्छ। जसले गर्दा गरिएको कामको शुभ फल मिल्छ, जीवनमा सुख र समृद्धि आउँछ। त्यस्तै वर्षमा केही यस्ता समय र दिनहरू छन् जुन शुभ कार्य गर्न निषेध गरिएको छ। जब सूर्य धनु वा मीन राशिमा हुन्छ, त्यस समयलाई खरमास भनिन्छ। यस अवधिमा शुभ कार्यहरू हुँदैनन्।
कहिले सुरु हुन्छ खरामास ?
सूर्यले हरेक महिना आफ्नो राशि परिवर्तन गर्छ। यसरी १२ महिनामा सूर्य १२ राशिमा प्रवेश गर्छ। हिन्दू पञ्चाङ अनुसार पुस १० गते सूर्य धनु राशिमा प्रवेश गर्दैछ । धनु राशिमा सूर्यको गोचरलाई धनु सङ्क्रान्ति भनिन्छ। जब सूर्य मकर राशिमा प्रवेश गर्नेछ र माघ १ गतेबाट मकर संक्रान्तिको साथमा, शुभ कार्यहरू पुनः सुरु हुनेछ।
यस समयमा शुभ तथा मांगलिक कार्य गर्न निषेध गरिन्छ-
यसरी पुष महिनाको सुरुवात सँगै मांगलिक कार्य तथा विवाह जस्ता कार्यमा विराम हुनेछ र माघ १ गते पछि मात्र शुभ कार्यहरू सुरु हुनेछन्। यस अवधिमा विवाह समारोह बाहेक गृह प्रवेश, दाढी काट्ने, शुभ कार्य नयाँ व्यापार सुरु गर्ने जस्ता शुभ कार्यहरू अशुभ मानिँदैन।
खरामासको समयमा भुलेर पनि नगर्नुहोस् यस्ता कार्य
– धार्मिक मान्यता अनुसार खरमासको समयमा तामसिक खाना खानु हुँदैन । यस अवधिमा लसुन, प्याज, मांसाहारी, मदिरा आदिको सेवन गर्नु हुँदैन ।
– खरमासको समयमा तामाको भाँडोमा जल लिएर दैनिक सूर्यलाई अर्घ्य दिनुपर्छ तर तामाको भाँडामा राखेको पानी र दूध पिउनु हुँदैन । यसो गर्दा स्वास्थ्यमा हानि पुग्छ ।
– गाजर, मूला, तेल, चामल, तिल, सुक्खा अदुवा र अमला आदि सेवन गर्नु हुँदैन।
– खरमामा विवाह, घर प्रवेश, दाढी काट्ने, नयाँ सवारी साधन, घर, प्लट, रत्न, गरगहना जस्ता अनुष्ठानहरू खरिद गर्नु हुँदैन।