रमा एकादशी प्रत्येक वर्ष कार्तिक महिनाको कृष्ण पक्ष एकादशीमा पर्छ। यस वर्ष रमा एकादशी व्रत कार्तिक ४ गते शुक्रबार परेको छ । यस दिन भगवान विष्णु र माता लक्ष्मीको पूजा गरिन्छ । यस एकादशीलाई लक्ष्मी माताको नामबाट राम एकादशीको नाम दिइएको हो । यस दिन लक्ष्मी र हरिको पूजा गर्नाले मनोकामना पूरा हुने जनविश्वास छ । रमा एकादशीको व्रत राख्नेले व्रत कथा सुन्न वा पढ्नुपर्ने बताइन्छ । यसो गर्नाले शुभ फल प्राप्त हुने र हरेक मनोकामना पूरा हुने जनविश्वास रहेको छ ।
हिन्दू धर्ममा एकादशीको विशेष महत्त्व रहेको छ । कार्तिक महिनाको कृष्ण पक्षमा पर्ने एकादशीलाई रमा एकादशी भनिन्छ । यस दिन भगवान विष्णुलाई प्रसन्न पार्न एकादशी व्रत राखिन्छ । कार्तिक महिना भगवान विष्णुलाई अति प्रिय मानिन्छ । यस दिन एकादशीको व्रत कार्तिक ३ गते साँझ ४ः०४ बजे सुरु भई कार्तिक ४ गते साँझ ५ः२२ बजे समापन हुनेछ ।
१. रमा एकादशी व्रतको दिन भोजन गर्नु हुँदैन । यस दिन चामल वा यसबाट बनेको कुनै पनि पदार्थको सेवन नगर्नुहोस् ।
२. बिहान उठेर नुहाएर भगवान विष्णुको नाममा दियो बाली पूजा गर्नुपर्छ। यस दिन भगवान विष्णुलाई तुलसी चढाउनुको विशेष महत्त्व छ । पुराणमा तुलसीलाई निकै शुभ मानिएको छ ।
३. रमा एकादशीको दिन भगवान विष्णुसँगै लक्ष्मीको पनि पूजा गर्नुपर्छ । दुवैको आशीर्वादले परिवारमा सधैँ रहिरहने जनविश्वास छ ।
४. रमा एकादशीको दिन घरमा भजन–कीर्तन गर्नुपर्छ ।
५. यस दिन गीता पठन गर्नु धेरै शुभ मानिन्छ। यस दिन सुन्दरकाण्डको पाठ गर्नाले परिवारमा शान्ति कायम रहन्छ ।
किन बसिन्छ रमा एकादशीको व्रत ?
धार्मिक मान्यता अनुसार ठूलो पहाडमा एउटा चराको बसोबास थियो । जुन धेरै क्रूर थियो। लुटपाट गरेर आफ्नो जीविकोपार्जन गर्थे । एक दिन यमराजको दूत उनलाई लिन आए र भने- हे क्रूर चरा, तिम्रो मृत्युको समय नजिकै छ। मृत्युको डरले चरा डराएका कारण भागेर महर्षि अंगिरको आश्रममा पुग्छ । महर्षिले बेहलामा चरालाई दया देखाउनुभयो र राम एकादशी गर्न भन्नुभयो, पक्षीले पूर्ण विधिपूर्वक व्रत बस्यो। जसबाट उसको सबै पाप हट्यो र उसले मोक्ष प्राप्त गर्यो।
