धार्मिक मान्यता अनुसार ब्रह्मा जब ब्रह्माण्डको सृष्टि गर्नुभयो, तब भगवान विश्वकर्माले यसलाई सजाउने काम गर्नुभयो। उहाँलाई यस ब्रह्माण्डको सबैभन्दा ठूलो र पहिलो सम्भारकर्ता मानिन्छ। कन्या सङ्क्रान्तिको दिन भगवान विश्वकर्माको जन्म जयन्ती मनाइन्छ । कन्या सङ्क्रान्ति भनेको सूर्य कन्या राशिमा प्रवेश गर्ने दिन हो । कन्या सङ्क्रान्तिको दिन विश्वकर्मा पूजा गरिन्छ। यस दिन मानिसहरूले आफ्नो उपकरण र मेसिनको पूजा गर्छन्। कलकारखानामा जडान भएका मेसिन र सवारी साधनको पूजा गरिन्छ । यस दिन भगवान विश्वकर्मा र मेसिनको पूजा गर्नाले राम्रोसँग चल्ने जनविश्वास रहेको छ ।
विश्वकर्मा पूजाको शुभ योग
यस वर्ष विश्वकर्मा पूजाको दिन धेरै शुभ योगहरू बनिरहेका छन्। पञ्चाङका अनुसार असोज १ गते विश्वकर्मा पूजाका दिन बिहानदेखि रातिसम्म वृद्धि योग हुनेछ । यसका साथै बिहानदेखि मध्यान्हसम्म अमृत सिद्धि योग, रवि योग र सर्वार्थ सिद्धि योग बनाइनेछ । त्यसपछि द्विपुष्कर योग बन्नेछ। ज्योतिष शास्त्रमा यी योगहरूलाई धेरै महत्त्वपूर्ण मानिन्छ।
यी योगहरूमा पूजा गर्नाले धेरै गुणा बढी फल मिल्ने मान्यता रहेको छ । असोज १ गते विश्वकर्माको पूजा–आराधना तथा मेसिन-वाहनको पूजा गर्ने शुभ समय बिहान ७ः५० देखि ९ः२५ बजेसम्म रहनेछ । साथै, दिउँसोको शुभ समय दिउँसो ०२:०० देखि ०५:०७ सम्म रहेको छ।
विश्वकर्मा पूजा विधि
विश्वकर्मा पूजाको दिन बिहान सबेरै नुहाएर सफा लुगा लगाउनुपर्छ । त्यसपछि आफ्नो कार्यस्थलको पूजा स्थलमा नयाँ पहेँलो कपडा बिछाएर भगवान विश्वकर्माको मूर्ति वा तस्बिर स्थापना गर्नुहोस्। त्यसपछि मेसिन, उपकरण, सवारी साधनको पूजा गर्नुहोस्। यस अवधिमा भगवान विश्वकर्माको मन्त्र जप गर्नुहोस्। उहाँलाई बेसार, अक्षता, फूल अर्पण गर्नुहोस्। फलफूल र मिठाई अर्पण गर्नुहोस् । अन्त्यमा भगवान विश्वकर्माको आरती गर्नुहोस्। प्रसाद वितरण गर्नुहोस् ।
