नेपालको यी मन्दिरहरु जहाँ हिन्दुहरू मात्र प्रवेश गर्न अनुमति दिईएको छ ।
नेपालमा केहि उच्च स्तरका मन्दिरहरूको परिसरमा गैर-हिन्दूहरूलाई प्रवेश निषेध गरिएको छ । यी मध्य पशुपतिनाथ मन्दिर, मुक्तीनाथ मन्दिर र कृष्ण मन्दिरहरु यस्ता मन्दिरहरुहुन् जसलाई वास्तुकलाको पवित्र स्थानको रुपमा मानिएको छ । गैर-हिन्दु मन्दिर परिसर भित्र प्रवेश प्रतिबन्ध गर्ने जस्तो मुख्य समस्याले नेपाल एक धर्मनिरपेक्ष देश हो भन्ने तथ्यमा आच पुर्याईरहेको छ । साथै धेरै विदेशीहरू तथा पुरातत्वज्ञहरूहरुले पनि नेपाल सरकार माथी प्रश्न उठाई रहेका छन् ।
तर किन यी धार्मिक स्थलहरु गैर-हिन्दूहरूको लागि सीमित छन्?
नेपालका उच्च अधिकारीहरूले दावा गरेका छन् कि “हिन्दू अनुयायीहरुको केही परम्परा रहेको छ जस्तै शाकाहारी भोजन, कुनै पनि मन्दिरमा प्रवेश गर्नु अघि हरेक दिन स्नान गर्नु जुन गैर-विश्वासीहरुबाट आशा गर्न सकिन्न । त्यसैले गैर-हिन्दूहरूलाई पवित्र स्थानमामा प्रवेश गर्नबाट रोक्न बाध्य भईएको हो । “
नेपालको ५ लोकप्रिय र महत्त्वपूर्ण धार्मिक स्थानहरू जहाँ केवल विश्वभरका हिन्दूहरू मात्र प्रवेश गर्न,पूजा गर्ने अनुमति रहेको छ र गैर-हिन्दूहरू मन्दिर परिसर भित्र प्रवेश गर्न निषेध गरिएको छ । नाम सहित
१ पशुपतिनाथ मन्दिर
काठमाण्डौको बागमति नदीको किनारामा स्थित, पशुपतिनाथ मन्दिर भगवान शिवलाई समर्पित एक प्रसिद्ध हिन्दू मन्दिर हो । यूनेस्को ( UNESCO ) विश्व सम्पदाको सूचीमा १९७९ देखी रहेको छ । यो मन्दिर १५ औं शताब्दीका काठमाण्डौको राजा किरात यलम्बरले बनाउन लगाएका थिए । यो मन्दिरले २६४ हेक्टेयर जग्गा समावेश गरेको जसमा ५१८ विभिन्न मन्दिरहरु, एक पागोडा स्टाइल मन्दिर सहित स्मारकहरू समावेश रहेका छन् जुन संसारको सबैभन्दा पवित्र स्थानहरू मानिएको छ ।मन्दिरमा प्रवेश गर्ने आन्तरिक आंगनमा मन्दिर सुरक्षा द्वारा गम्भीर जाँच गरिएको छ जसले सावधान रहेर भित्र प्रवेश गर्न अनुमति दिने गर्दछ । पश्चिमी स्थानहरुको हिन्दु धर्मलाई पनि प्रवेश दिईएको छैन । अन्यले भने नदीको विपरीत पक्षबाट मुख्य मन्दिरलाई अवलोकन गर्न सक्छन् ।
२ चागुँ नारायण मन्दिर
चागुँ नारायणको मन्दिरमा पनि हिन्दू धर्मको गैर-विश्वासीहरूलाई प्रवेश निषेध गरिएको छ। यो मन्दिर भगवान विष्णुलाई समर्पित मन्दिर हो र हरेक दिन मन्दिर परिसर मा धेरै हिन्दु अनुष्ठानहरु गरिन्छ त्यसैले गैर-हिन्दू व्यक्तिहरुलाई मन्दिरको परिसर देखि टाढा राखिन्छ। जो मन्दिरलाई हेर्न चाहन्छन्,भ्रमण गर्न चाहन्छन् उनीहरु मन्दिरको वरिपरि घुमेर यसको वास्तुकला र अनुष्ठानहरू देख्न सक्छन् । तथापि, नियममा भाग लिन सक्नुहुन्न भने एक्लै मन्दिरमा प्रवेश गर्नुहोला ।
३ मनकामना मन्दिर
नेपालको गोरखा जिल्लामा स्थित, मनकामना मन्दिर पवित्र हिन्दु देवी भगवतीलाई समर्पित मन्दिर हो जसलाई देवी पार्वती को अवतारको रूपमा पनि मानिन्छ। सातौं शताब्दीबाट उत्पन्न भएकि ,देवीको gउपासना र पूजा गरेमा मनको कुरा पूराहुने विश्वास गरिएको छ ।
यस मन्दिरमा भने गैर हिन्दूहरू र विदेशीहरूलाई प्रवेश गर्न दिईएको छ तर हिन्दू धर्मका अविश्वासकर्ताहरूले मन्दिरभित्र प्रवेश गर्न र देवीको पूजा गर्ने अनुमति रहेको छैन । हिन्दू धर्मका गैर विश्वासकर्ताहरूलाई मन्दिर परिसरबाट वास्तुकला र मन्दिर हेर्न अनुमति दिइएको छ। मन्दिरको मुख्य परिषर जहाँ देवी भगवतीको प्रतिमा स्थित छ त्यहाँ भने सबै पवित्र हिन्दू क्रियाकलापहरू सम्पन्न गरिन्छन् ।
४ दक्षिणकाली मन्दिर
काठमाण्डौबाट बाहिर २२ किलोमिटरको दूरीमा रहेको दक्षिणकाली मन्दिर पनि हिन्दू तीर्थयात्रीहरूका लागि पवित्र स्थलहरु मध्ये एक हो । दक्षिणकालीको भित्री आगँन् भने हिन्दू धर्मको गैर-विश्वासीहरुको लागि प्रतिबन्धित रहेको छ । विदेशीहरूको साथै अन्य धर्मका विश्वासीहरूलाई पनि मुख्य मन्दिरमा प्रवेश निषेध र कुनै धार्मिक अनुष्ठान कार्य गर्न अनुमति दिईएको छैन । यद्यपि, तिनीहरूलाई मन्दिरको वरिपरि घुम्न दिईएको छ र मन्दिरभित्र हुने सबै परम्परालाई अवलोकन गर्न भने दिईएको छ ।
५ जल बिनायक मन्दिर
जल बिनायकको मन्दिर, भगवान गणेशलाई समर्पित र सबै हिन्दुहरुको तीर्थयात्राको लागि नेपालको प्रमुख मन्दिरहरु मध्ये एक हो। यो केन्द्रीय क्षेत्र काठमाडौंमा स्थित एक महत्वपूर्ण गणेश मन्दिर हो । मल्ल राजा शिव सिंगा मल्लद्वारा ७२३ नेपाल सम्बत्मा स्थापना गरिएको यो मन्दिर प्राचीन वास्तुकलाको प्रख्यात चिन्ह हो।
अन्य हिन्दू मन्दिरहरु झैँ जल बिनायकको मन्दिरमा पनि हिन्दू धर्मको गैर-विश्वासीहरूलाई प्रवेश गर्न निषेध गरिएको छ । यस मन्दिरमा भने कुनैपनि व्यक्ति मन्दिर परिसरमा प्रवेश गर्न सक्छन् तर मुख्य मन्दिरभित्र प्रवेश गर्नबाट भने बन्चित रहेका छन् ।
