प्रदेश नं २ सरकारले नदीजन्य पदार्थ उत्खननविरुद्धको अभियानकर्ताका रुपमा चिनिएका मिथिला नगरपालिका–५ श्रीपुरका दिलीप महतोको परिवारलाई राहतस्वरुप रु पाँच लाख दिने निर्णय गरेको छ । नदीजन्य पदार्थ उत्खननविरुद्धको अभियानमा क्रियाशील हुँदा शुक्रबार दिलीपको ह’त्या भएको थियो ।
आन्तरिक मामिला तथा कानूनमन्त्री ज्ञानेन्द्रकुमार यादवले सोमबार बिहानको मन्त्रिपरिषद्को बैठकले मृतक परिवारलाई सो रकम दिने निर्णय गरेको बताउनुभयो । प्रदेश सरकारका मुख्य न्यायाधिवक्ता दीपेन्द्र झाले महतोको ह’त्यामा सङ्लग्न अभियुक्तमाथि कडा कारवाही गर्न प्रदेश सरकारले पहल गरिरहेको बताउनुभयो । मुख्य न्यायाधिवक्ता झाले भन्नुभयोे, “अभियोजनकर्ताले कर्तव्य ज्यानमा मुद्दा चलाई सर्वस्वसहित जन्मकैदको मागदाबी गर्ने वातावरण बनेको छ ।” उहाँले चुरेको दोहन नियन्त्रण हुने गरी प्रदेश वातावरण कानूनको मस्यौदासमेत तयार भएको जानकारी दिनुभयो ।
ढाका पोशाक: महिलाको रोजाइमा
स्वदेशी उत्पादनमा पाल्पाली ढाकाको महत्व निकै छ । विसं २०१५ देखि शुरु भएको पाल्पाली ढाका कपडा उद्योगले अहिले राष्ट्रिय पहिचान बनाएको छ । शिरदेखि पाउसम्ममा विभिन्न पोसाकहरु अहिले ढाकाबाट बन्न थालेका छन् । विभिन्न डिजाइनमा समेत उपलब्ध हुन थालेपछि महिलाको विशेष रोजाइमा समेत ढाकाको कपडा पर्न थालेको छ ।
पोखरामा जारी राष्ट्रिय औद्योगिक व्यापार मेलामा पाल्पाली ढाकाका विभिन्न पोसाकहरु राखिएको छ । मोनिका ह्यान्डीक्राप्टको कक्षमा महिलाले विशेष रुचिसाथ पाल्पाली ढाकाका पोसाक किन्ने गरेको व्यवसायी मणिराज भट्टराईले बताउनुभयो । “पाल्पाली ढाकाको टोपी, चोलोले पहिरनका रुपमा प्रसिद्धि पाउँदै आएकामा पछिल्लो समय भने ढाकाको सल र साडी बढी बिक्री हुन थालेको छ,” उहाँले भन्नुभयो ।
उहाँले लेखनाथ र पोखरामा राखिएको प्रदर्शनी कक्षमा महिलाले ढाका पोसाक बढी मन पराएको बताउनुभयो । अर्का व्यवसायी लक्ष्मी भट्टराईले विशेषगरी महिलाले साडी, सल, चोलोको कपडा र झोलाहरु मन पराएको बताउनुभयो । “जाडोमा न्यानो पनि हुने र राष्ट्रिय पहिचान बोकेको पोसाक भएकाले पनि महिलाको रोजाइमा पर्दै गएको छ”, उहाँले भन्नुभयो ।
ढाकाको २५० देखि १५ हजार रुपैयासम्मका पोसाकहरु बिक्री कक्षमा राखिएको उहाँले जानकारी दिनुभयो । “पहिलोपल्ट मेलाबाट यो व्यापारको शुरु गरेकी हुँ, धेरैले मन पराउनुभयो अब पोखरामा यसको बिक्री कक्ष राखेर विस्तार गर्ने सोच राखेकी छु ।”
विगत १८ वर्षदेखि पाल्पाली ढाका उत्पादन गर्दै आउनुभएका मिलन भट्टराईले अहिले देशका विभिन्न ठाउँमा सञ्चालन भएका मेला महोत्सवमा २० वटा कक्षमा ढाकाका पोसाकको व्यापार गरेको बताउनुभयो । हाल पाल्पाको अर्गली र काठमाडौँमा गरी दुई ठाउँमा उद्योग सञ्चालन गर्दै आएको र उद्योगमा १२० भन्दा बढी कामदार रहेको उहाँले जानकारी दिनुभयो । “अहिले माग बढी हुन्छ तर उत्पादन कम हुन्छ, गर्मीको समयमा उत्पादन गरेर त्यही कपडा जाडोको समयमा बिक्री गर्ने गर्छौं, जाडोमा तानमा काम गर्न गाह्रो हुने भएकाले उत्पादन कम हुन्छ ”, उहाँले भन्नुभयो । उहाँले आफूले सिधै विदेश निर्यात नगरेको तर अन्य व्यवसायीले खरिद गरेर बाहिर निर्यात गर्ने गरेको बताउनुभयो ।
पोखरा उद्योग वाणिज्य सङ्घ महिला उद्यमी विकास उपसमिति संयोजक मुना बास्तोलाले स्वदेशी उत्पादनलाई टेवा पुग्ने र व्यक्तित्वमा समेत ढाका पोसाक राम्रो मानिएकाले आफूले पनि ढाका साडी लिएको बताउनुभयो । उहाँले हरेक नागरिकले स्वदेशी ‘ब्रान्ड’लाई माया गर्ने हो भने राष्ट्रिय अर्थतन्त्रमा योगदान पुर्याउन सकिने बताउनुभयो ।
अर्का महिला उद्यमी उर्मिला बस्नेतले नेपाल भ्रमण वर्ष २०२० शुरु भएकाले ढाकाका विभिन्न सामग्रीमार्फत भ्रमण वर्षको प्रवद्र्धन गर्न सकिने बताउनुभयो ।
-जमुनावर्षा शर्मा
